còn thầy không có kiến thức khoa bảng không thể nhận phần thưởng bằng như chúng ta.” Nói xong, cả ba vị có học vị nhìn nhau mĩm cười, còn vị thứ tư cúi mặt ngẫm nghĩ thưa, “Đúng vậy, quí vị có kiến thức từ sách vở, nhưng tôi có kiến thức từ những điều bình thường trong cuộc sống.” Một trong ba vị cãi lại, “Ông nên đi học thêm, vì chỉ có kiến thức của ba người chúng tôi mới có thể được nhà vua trọng thưởng.” Vị thứ tư cúi mặt đáp, “Có lẽ ông nói đúng.”
Họ
vẫn tiếp tục đi về hướng cung điện nhà vua. Khi đi ngang qua một
khu rừng, họ gặp thấy bộ xương khô nằm bên vệ đường. Để chứng tỏ
tài năng của mình, một vị Hindu nói, “Với kiến thức của tôi, tôi
biết cách sắp xếp lại toàn bộ xương khô này trong trật tự của
con vật.” Vị thứ hai đáp, “Với kiến thức của tôi, tôi biết làm
cho con vật này có da thịt để bao phủ bộ xương của nó.” Nghe
vậy, vị thứ ba lên tiếng, “Kiến thức của tôi hơn tất cả quí vị ở
đây. Tôi đã học phép thuật cải tử hoàn sinh; tôi sẽ làm cho con
vật này sống lại. Vị thứ tư cũng góp phần, “Với tôi, tôi không
có tài năng uyên thâm như quí vị, nhưng với kiến thức thông
thường của tôi, tôi biết bộ xương này là bộ xương hổ. Nó sẽ rất
nguy hiểm nếu quí vị làm cho nó sống lại trong nơi rừng vắng
này.” Cả ba vị kia đều đáp trả, “Đồ ngu, hãy coi tài năng của
chúng tôi đây.” Nghe xong, thầy Hindu thứ tư nói, “Nếu quí vị
nhất quyết muốn làm cho con hổ sống lại, tôi sẽ leo lên cây cao
ngồi xem.” Nói xong, ông tìm cây cao leo lên dù phải chấp nhận
sự cười nhạo của ba vị kia.
Quả đúng
như tài năng của mỗi thầy Hindu. Thầy thứ nhất ráp xương lại
ngay ngắn; thầy thứ hai làm cho bộ xương có da thịt đầy đặn; và
thầy thứ ba làm cho con hổ sống lại. Con hổ rống lên một tiếng
thật to, ngay lập tức nó tấn công và ăn thịt cả ba thầy Hindu.
Thầy thứ tư an toàn trên cây cao nhưng lòng đau xót cho các bạn
của mình vì họ quá nông nỗi háu thắng mà mất mạng giữa đường.[1]
* *
*
Chúng ta đã cùng nhau học hỏi những đề tài khác nhau trong mục
Sống Sao Cho Đẹp. Hôm nay mục Sống Sao Cho Đẹp
cùng mời bạn học hỏi về chủ đề khiêm tốn. Với hy vọng rằng, suy
niệm và học hỏi đức tính khiêm tốn sẽ giúp mỗi chúng ta thêm
trưởng thành hơn, khôn ngoan hơn, và bình an trong những ngày
sắp tới của đời mình.
Theo tự điển
Merriam-Webster, từ “khiêm tốn” trong tiếng Anh (humility) được
bắt nguồn từ tiếng Latin, “humilis” nghĩa là “thấp;” “humus”
nghĩa là “đất.” Như thế, khiêm tốn (humility) tức là nhận ra
tình trạng thật của mình – vốn dĩ là đất bụi.
Trong trang đầu
sách Kinh Thánh cũng diễn đạt ý tương tự, tổ tông của loài người
có tên gọi Adam. Danh từ “Adam” được xuất phát từ danh từ
“adamah” (ădāmâ) (Gn 2:7; 3:19), theo tiếng Hebrew, nghĩa
là “đất.” Nói tóm lại, con người dù có thông minh tài trí tới
đâu, vốn dĩ mình cũng chỉ là cát bụi. Thêm nữa, theo triết lý
nhà Phật, “Khiêm tốn là hạ mình xuống…Khiêm tốn là hạnh người tu
phải học suốt đời.”[2]
Theo
ông William Temple, “Khiêm tốn không có
nghĩa là cho mình thấp hèn hơn người khác, và cũng không có
nghĩa là hạ thấp những tài năng của chính mình. Nhưng khiêm tốn
là sống tự do như chính mình là và cũng nghĩ về người khác với
sự tự do mình đang hưởng vậy.” [3]
Thực vậy, chúng ta
được mời gọi sống khiêm tốn, không phải vì nhờ danh từ khiêm tốn
mà làm cho chúng ta thêm hay, thêm đẹp. Nhưng thực ra khi chúng
ta tập và thực hành sống khiêm tốn, ta tìm lại chính giá trị
thật của con người; chính khi tìm ra giá trị thật của con người
mình, con người ta trở nên đẹp, nên hay, và nên người hơn. Đúng
như ông William Temple định nghĩa về đức khiêm tốn, khiêm tốn
không có chuẩn để so sánh. Khiêm tốn không có nghĩa là tôi phải
khiêm tốn “hơn” người kia, hay ngược lại người kia phải khiêm
tốn “hơn-thua” ai đó. Nếu còn dựa theo chuẩn “hơn – thua” để học
hỏi về khiêm tốn, thì chừng đó ta vẫn chưa thực sự hiểu về khiêm
tốn. Khiêm tốn mời gọi ta nhận thức đúng về chính ta – ta như ta
là. Câu hỏi được đặt ra: ta là ai mà nói như ta là? Khởi đầu của
sự khiêm tốn chính là đặt câu hỏi về cội nguồn của chính mình.
Càng đi ngược lại và sâu hơn về con người mình, mình sẽ dần dần
sẽ nhận ra mình là ai – mình thực sự là ai!
Câu chuyện Phục
hổ cho ta thấy, nếu mình biết mình là ai, khả năng tới đâu,
giới hạn những gì, ta sẽ ít “hơn thua” với nhau hơn, ta sẽ khôn
ngoan hơn, và ta sẽ tránh những phiền phức không đáng xảy đến
cho ta hơn.
Mời bạn cùng tôi
tập sống khiêm tốn bằng việc nhìn lại cội nguồn của mình ngay
hôm nay nhé!
Br. Huynhquảng
0 nhận xét:
Đăng nhận xét